12- YAŞLI ADAM VE DENİZ / ERNEST HEMINGWAY

“İnsan yenilmek için yaratılmadı” dedi dokunaklı bir sesle; 

"Ademoğlu mahvolur ama yenilmez.” 

S;106

Herkesin başarı için koştuğu yerde, yarışı gerilerde tamamlamak, sağlıklı ve yetenekli insanların arasında engelli olmak, dış güzelliğin teşhir edildiği günlerde çirkin görülmek, farklı olmak; alaya alınmak ve dışlanmak için yeterli bir sebep. İş yerinde, sokakta, okulda zayıf olana karşı mobbing uygulanmakta sürekli. Son günlerde o kadar şahit olduk ki bu haberlere, bir zaman sonra "kötülüğün sıradanlaşması"ndan korkuyorum.

-KISMEN SPOİLER İÇERİR -

Kübalı yaşlı balıkçı Santiago da, geçmişte yaşadığı başarılara ve tecrübelerine saygı duyulmadan, kazancı bol olan balıkçılar tarafından alaya alınır. Çünkü, herkes sürü sürü balık tutarken, o seksen dört gün boyunca tek bir balık tutamamıştır. Bu yüzden, yaşlı balıkçı, talihini değiştirmek ve itibarını tekrar kazanabilmek için tek başına denize açılır. Kimsenin gidemeyeceğinden çok daha fazla ileriye gider. Beş günlük zorlu mücadele sonunda hiç bir balıkçının hayal bile edemeyeceği büyüklükteki kılıç balığını görür. Bu balığı alt etse bile, kıyıya tek başına götüremeyeceğini düşününce bir an için tereddüde düşer. Ancak, başarıya, kendini ispat etmeye o denli ihtiyacı vardır ki seçim yapmakta daha fazla tereddüt etmez ve kılıç balığına zokayı yutturur. Dönüşte ne kadar mücadele ederse etsin tuttuğu balığın gövdesini köpek balıklarından kurtaramaz. Kaybı artıkça, ne vardı bu kadar açılacak diye kendi kendini sorgulamaya başlar.

Ben bu kitabı okurken, yaşlı balıkçı Santiago ile birlikte açık denizlere çıkıp beş gün boyunca birlikte mücadele ettim. Eski günlerde olduğu gibi deyip, tüm gayretimle, sınırları zorlayarak ters giden talihi değiştirmenin, bu defa başaracağım demenin ne kadar zor ve doğru, bir o kadar da riskli bir karar olduğunu hissettim. Bir yandan başarmanın, diğer yandan mücadele edip bin bir zorlukla sahip olunan şeylerin kaybını yaşadım. Bunca zahmete değer miydi diye kara düşünceler üzerinde hesap tuttum. Esas olanın mücadele etmek olduğunu unuttuğum demlerde, elden gidene bakıp kendimi sorguladım.

Rasyonel iktisadi akıl, kar getirmeyen yeri çabuk terk eder. Yaşlı adamın yanında çırak olarak çalışan ve her şartta seve seve yardımcı olan Manolin adındaki çocuğun ailesi de, yaşlı balıkçının kısmetinin kapandığını düşünerek başka bir balıkçının yanına yerleştirir. Ancak, vefanın ne demek olduğunu en güzel bir şekilde bize anlatan Manolin, yaşlı adama yardım etmekten, onun yanında olmaktan hiçbir zaman geri durmaz. 

İşte tam da bu yüzden, bu kitabı okurken, zor günlerde dahi hiçbir zaman terk etmeyen insanların var olacağına olan inancımı dirilttim. Manolin'in gösterdiği vefa ve dostluğun sıcak koynunda umudumu tazeledim. Yaşlı adamın kıyıya getirmeyi başardığı koca balıktan geriye yalnızca kellesinin kaldığına üzülmek şöyle dursun, sandala bağlı duran iskeletine bakıp, yaşlı adamın ne kadar büyük bir işi başardığını, talihini değiştirmek için girdiği mücadele sonucunda, kaybederken bile nasıl kazanılacağını, "Yendiler beni Manolin, yendiler beni" derken bile, önce kendisine, sonra kasabalıya ve en nihayetinde bizlere göstermeye yeteceğine kani olup, payıma düşen hisseden nasibimi aldım. 

Başka bir yazıda görüşmek üzere, hoşça kalın. 

14/11/2019

YUNİS ELMAS

KİTAP: YAŞLI ADAM VE DENİZ / ERNEST HEMINGWAY

BİLGİ YAYINEVİ / 136 SAYFA